Over het Nationaal Kenniscentrum EVC

Historie

Het vijfjarige convenant EVC dat loopt tot 1 januari 2021 is door de convenantpartners ongewijzigd met maximaal twee jaar verlengd tot 1 januari 2023. Dit heeft de Stichting van de Arbeid doen besluiten de aanwijzing van de Stichting Examenkamer als uitvoeringsorganisatie van EVC ook voort te zetten voor diezelfde verlengingsperiode van twee jaar.

Het convenant is ondertekend door de Stichting van de Arbeid (werkgevers- en werknemersorganisaties) en de Overheid (Ministerie van OCW, SZW en EZK). In het veranderde bestel is er sprake van een valideringssysteem met twee routes waarbij verworven competenties kunnen worden gevalideerd: de arbeidsmarktroute en de onderwijsroute. In beide routes worden ervaringen van mensen in kaart gebracht en gewaardeerd.

De Stichting van de Arbeid heeft de Stichting Examenkamer als uitvoeringsorganisatie van het Nationaal Kenniscentrum EVC aangewezen voor het functioneren van het stelsel en de kwaliteitsbewaking. De sociale partners en de overheid participeren in de EVC-Adviesraad.

Per 1 januari 2023 was er geen sprake meer van een conventant en is de Overheid (Ministerie van OCW, SZW en EZK) niet langer een partner binnen het EVC-stelsel. Naar aanleiding van deze keuze is er besloten om nieuwe afspraken te maken met alle betrokken partijen.

Stakeholders maken afspraken over EVC-stelsel

In een memo van de Stichting van de Arbeid aan de stakeholders d.d. 27 december 2023, zijn alle afspraken tussen de stakeholders opgenomen, zie hier de notitie. In de aanwijzing van de Stichting Examenkamer als uitvoeringsorganisatie van het NKC-EVC is de taakomschrijving van het Nationaal Kenniscentrum EVC als volgt omschreven:

- Voorlichting geven aan branches, sectoren, werkgevers en werknemers over EVC en andere vormen van validering van kennis en kunde;

- Stimuleren van het gebruik van EVC;

- Organiseren van de kwaliteitsborging van EVC-aanbieders en beoordelende organisaties;

- Beheren van het register van erkende EVC-aanbieders en ervaringscertificaten;

- Beheren van de EVC-code;

- Goedkeuren van branchestandaarden als EVC-standaard;

- Voeren van het secretariaat van de EVC Adviesraad.

Arbeidsmarktroute

De arbeidsmarktroute is bedoeld voor werknemers of werkzoekenden die met een arbeidsmarktdoel hun inmiddels verder ontwikkelde kennis en vaardigheden via een EVC-procedure in kaart willen laten brengen. De EVC-procedure wordt uitgevoerd door een erkende EVC-aanbieder. Validering vindt plaats op basis van formele onderwijsstandaarden, erkende EVC-branchestandaarden, erkende EVC-beroepsstandaarden of de door het Nationaal Kenniscentrum EVC ontwikkelde EVC-competentiestandaard. Aan het einde van de EVC-procedure wordt een persoonlijk Ervaringscertificaat opgesteld dat kan worden bekroond met een Vakbekwaamheidsbewijs Arbeidsmarktroute. Met het Ervaringscertificaat en het Vakbekwaamheidsbewijs Arbeidsmarktroute kan een werknemer aan een (toekomstige) werkgever laten zien over welke kennis, vaardigheden en competenties hij/zij beschikt. Omdat iedereen op een persoonlijke wijze zijn/haar competenties ontwikkelt is het Ervaringscertificaat dan ook een uniek document. Het beschrijft op basis van welke ervaringen welke onderdelen van de gehanteerde standaard zijn aangetoond. Elk Ervaringscertificaat is dan ook uniek. En omdat het om een persoonlijke invulling gaat kan het zijn dat niet altijd alle aspecten van een standaard worden aangetoond. Op de achterzijde van een Vakbekwaamheidsbewijs staat exact weergegeven welke aspecten voor de betreffende kandidaat op basis van zijn/haar ervaring wel zijn afgedekt.

Onderwijsroute

In de onderwijsroute onderzoekt de school of volwassenen die een mbo- of hbo-diploma willen behalen, vrijstelling kunnen krijgen van onderwijs of examinering op basis van kennis en ervaring die zij door werk of studie elders hebben opgedaan. Door deze aankomende studenten vrijstellingen te geven kan het opleidingstraject verkort worden en kunnen zij door een maatwerktraject sneller hun mbo-diploma behalen.

Voor sommige beroepen blijft het formele diploma een eis. In dat geval gaat een kandidaat naar een onderwijsinstelling.

Verbinding

De convenantpartners hebben zich in het convenant uitgesproken om de verbinding tussen de arbeidsmarktroute en de onderwijsroute waar mogelijk te stimuleren. Veel volwassenen willen zich immers werkend verder ontwikkelen en het is dan van belang dat het Ervaringscertificaat ook door het onderwijs wordt geaccepteerd. Het blijft de verantwoordelijkheid van de examencommissie om de bevindingen uit een ervaringscertificaat te beoordelen in het kader van het te verstrekken diploma. Daarnaast is het conform het wettelijke kader aan de orde dat voor talen en rekenen alsnog examens worden afgelegd op weg naar het door de examencommissie toe te kennen formele diploma. Aan de beoordeling van het Ervaringscertificaat, het afleggen van de taal en rekenen examens en de toekenning van het diploma worden door de onderwijsinstelling kosten in rekening gebracht. Houd dus naast de kosten voor de EVC-procedure rekening met de verzilveringskosten voor een formeel diploma. Vraag bij uw EVC-aanbieder na of er ketenafspraken zijn met een onderwijsinstelling en wat de additionele kosten in het kader van de verzilvering zijn.

Verbindingsoverleg (artikel 8 EVC Convenant)

De EVC-Adviesraad heeft een keer per jaar of zoveel vaker als nodig wordt geacht, verbindingsoverleg met in ieder geval UWV en onderwijskoepelorganisaties (NRTO als vertegenwoordiger van het particuliere onderwijs, MBO Raad, Vereniging Hogescholen, AOC Raad en VSNU) over de gang van zaken rond de verbinding tussen de arbeidsmarktroute en de onderwijsroute, eventuele knelpunten en mogelijke oplossingen.

Nationaal Kenniscentrum EVC zorgt voor EVC t.b.v. de arbeidsmarktroute

Binnen de EVC-Arbeidsmarktroute is de Stichting Examenkamer de aangewezen uitvoeringsorganisatie voor de kwaliteitsborging van de ervaringscertificaten. Doelstelling is om de kwaliteit van de EVC procedures te borgen en om het civiel effect van het Ervaringscertificaat te bevorderen. Hiertoe wordt een register voor Ervaringscertificaten ingericht waarin kandidaten kunnen worden geregistreerd die beschikken over een Ervaringscertificaat dat is uitgegeven door een erkende EVC-aanbieder op basis van CREBO, CROHO of erkende beroeps- of branchestandaarden, dan wel de competentiestandaard van het NKC-EVC. Het Nationaal Kenniscentrum EVC erkent EVC-aanbieders. Zij staan vermeld op de site www.ervaringscertificaat.nl.

In het kader van de rechtmatigheid van Ervaringscertificaten is het register voor Ervaringscertificaten ingericht. Alle door een vai het NKC-EVC aangewezen/erkende EVC-aanbieder uitgevoerde EVC-procedures die worden afgerond met een Ervaringscertificaat staan hierin geregistreerd.

Leven Lang Ontwikkelen

Het traditionele denken in behaalde vakken en diploma’s begint plaats te maken voor het denken in kennis en vaardigheden, het werken met een skills-ontologie, taxonomie en methodieken, het ontwikkelen van zelfbeoordelingssystemen (paskamermethode), competentiepaspoorten, diplomaregisters, certificaten, beroepsregisters, bevoegdheidsverklaringen, Europass, CV, EVC-procedure, vakbekwaamheidsbewijs e.d.

Het eenmalig opleiden met het behalen van een startkwalificatie vanuit het verleden begint plaats te maken voor vanuit Europa in gang gezette Leven Lang Leren en in Nederland omgezet naar een Leven Lang Ontwikkelen. Het LLO krijgt een uitwerking langs twee lijnen.

Lijn 1 is de ontwikkelingsrichting waarbij na het behalen van een startkwalificatie vervolgens het vaststellen van vakbekwaamheid aan de orde is en het uiteindelijk doorgroeien naar vakvolwassenheid belangrijk is om professional te zijn in het werkveld.

Lijn 2 is de ontwikkeling waarbij ten gevolge van ontwikkelingen op de arbeidsmarkt er een abrupt einde komt in de groeilijn op grond waarvan mensen naar werk in een andere sector gaan. Dit kan het gevolg zijn van het verdwijnen van werk, maar ook van een vrijwillige keuze om als zij-instromer in een andere sector aan het werk te willen. Het is dan van belang dat beroepsoverstijgende competenties aan de hand van een standaard op niveau moeten worden vastgesteld om op basis daarvan vrijstellingen te krijgen of verder te kunnen in een ander traject. Dat kan qua opleiding, maar ook rechtstreeks door in te stromen in ander werk met aanvullende trainingen op de werkplek of anderszins.

Het in beeld brengen van alle initiatieven, instrumenten, registers, waardedocumenten e.d. is bedoeld om voor werkgevers, werknemers en werkzoekende en natuurlijk om alle overige geïnteresseerden en de arbeidsmarkt duidelijkheid te geven.

Het ROA heeft via onderzoek in 2018 aangetoond dat 85% van competenties waarover iemand beschikt verworven zijn via het informeel leren en dus nadat men school verlaten heeft. Het is dan ook niet verwonderlijk dat het een belangrijke impuls geeft aan mensen indien er op periodieke basis (bijv. iedere 10 jaar; een termijn waarin je in je werk of sector bent doorgegroeid, de arbeidsmarkt een wezenlijke verandering of ontwikkeling heeft doormaakt etc.) verder ontwikkelde of nieuwe competenties worden gevalideerd: EVC als een soort APK voor werkenden en werkzoekenden.

Doelstellingen van de Valideringskamer:

  • Doel is te komen tot een samenhangend valideringsstelsel en dit te verankeren in een nieuw convenant, opvolgend op het EVC-convenant;
  • Orde te scheppen in de opkomende chaos door regie te zetten op de ontwikkeling van geborgde instrumenten, methodes, eenduidige begrippen/terminologie en waardedocumenten binnen een samenhangend valideringsstelsel;
  • Borgen van het civiele effect door met initiatieven een landelijke structuur na te streven;
  • Komen waar mogelijk tot vereenvoudigde instrumenten die borgen dat het LLO voor iedereen mogelijk moet zijn;
  • Doorontwikkeling samen met beroeps-/brancheorganisaties van startkwalificaties van standaarden voor vakbekwaamheid en standaarden voor vakvolwassenheid die afgestemd zijn op de actuele beroepspraktijk.
  • Het vinden van financiering om dit valideringsstelsel in afstemming met de sociale partners verder te ontwikkelen en te bestendigen;
  • Komen tot een objectieve en intrinsieke kwaliteitsborging om het vertrouwen te bewaken en te garanderen waardoor een mogelijke toeleiding tot erkende diploma’s mogelijk blijft ten behoeve van doorstroming naar diplomering indien dat gewenst of nodig is;
  • Realiseren dat Non-formeel en informeel leren moeten volwaardig gestimuleerd worden en te valideren en waarderen zijn. Leren op de werkvloer onder verantwoordelijkheid van werkgevers en branches is waardevol en vormt de backbone van het LLO. Dit naast het formele leren in de vorm van maatwerk dat gerealiseerd wordt met flexibilisering;
  • Stimuleren en inzetten van financiële middelen voor het persoonlijk leren in welke vorm dan ook.
  • Stimuleren dat medewerkers als onderdeel van de arbeidsvoorwaarden op structurele basis hun ontwikkelde competenties kunnen structuren en registreren (bijhouden portfolio). Dit om ook later dit in te kunnen brengen in een valideringstraject.
  • Duidelijk communiceren over de waarde van het valideringsstelsel, de in te zetten instrumenten en het civiele effect van de daarbij horende waardedocumenten.
  • Om samen overheid en bedrijfsleven het informeel leren wat betreft vorm en inhoud structuur te geven en te valideren met het oog op een civiel effect voor de arbeidsmarkt conform Europese denken en de regelgeving.

Overzicht van instrumenten, waardedocumenten e.d. waarmee het kennen en kunnen van mensen in beeld wordt gebracht:

Standaarden

  • Onderwijsstandaarden: Crebo en Croho
  • Beroepsstandaarden
  • Branchestandaarden
  • Beroepsoverstijgende Competentiestructuur: competentiestandaarden op negen verschillende niveaus (NKC-EVC)
  • Gouden standaard
  • Open standaard (Surf)
  • Doelprofielen: omschreven vaardigheden of competenties waarmee personen in een protfolio systeem hun eigen professionalisering in beeld kunnen brengen en ontwikkelingen kunnen bijhouden.
  • ESCO – skills: functiestructuur (Europese vaardighedenpijler gekoppeld aan functies beroepen en EQF niveaus)

Beoordelingsmethoden

  • EVP – ervaringsprofiel
  • EVC
  • Eigenverklaring – paskamermethodiek / zelfvalidering / eigen beoordeling van competenties
  • Persoonscertificatie: ISO 17.024

Instrumenten

  • Intelligentietest – IQ test
  • Niveaubepaling EQF – NLQF
  • Vakverklaring (Randstad)
  • Examens en toetsen
  • Valideringsinstrumenten
  • bewijsstukken op te nemen in portfolio met hanteren van VRAAK criteria
  • CGI – Criterium gericht interview (Startt methodiek)
  • Assessment
  • Werkplekobservatie
  • 360-graden feedback
  • Reflectieformulier: hoe passen beroepsproducten t.o.v. standaard
  • Proeve van bekwaamheid

Systemen:

  • e-portfolio
  • i-portfolio
  • Quickscan
  • Tonen toegekende badges (linkedin - facebook e.d.)

Overzichten, waarderingsmiddelen, waardedocumenten

  • Euroguidance Europass
  • Linkedin
  • Europees certificaat voor vrijwilligers
  • EVC – Ervaringscertificaat
  • Competentiebewijs (NKC-EVC)
  • Vakbekwaamheidsbewijs (NKC-EVC)
  • Branchediploma’s
  • Branchecertificaten
  • Formele diploma’s
  • Non-formele diploma’s
  • Persoonscertificaat ISO 17.024
  • European Competence licence
  • Competentiepaspoort
  • European Skillspaspoort
  • Skillspaspoort (House of Skills)
  • Ontwikkelingspaspoort
  • Borisverklaring
  • Praktijkverklaring (scholen)
  • Vakverklaring (Randstad)
  • European Computer Drivers licence
  • Edubadges: door onderwijsinstellingen toe te kennen icoontjes/symbolen waarmee behaalde leereenheden, vaardigheden, competenties worden weergegeven. Ook vaardigheden ontwikkeld via bijvoorbeeld bestuurswerk kan worden voorzien van een badge. Maar wie hierin de validerende instantie is, is onduidelijk.
  • Open badges
  • Badges

Meer informatie over het Ervaringscertificaat

Omdat iedereen op een unieke wijze zijn/haar competenties ontwikkelt is het Ervaringscertificaat dan ook een uniek document. Het is dan ook een 'rijk' document dat heel veel persoonlijke informatie bevat die door gekwalificeerde assessoren is beoordeeld en afgestemd aan de hand van een erkende standaard. Er is op persoonlijke wijze aangegeven op basis van welke ervaring u de aspecten van een standaard beheerst. Omdat het een persoonlijk traject is kan het zijn dat er nog onderdelen van een standaard zijn die u niet heeft aangetoond, maar dat wordt duidelijk aan de hand van het ervaringscertificaat en is samengevat op de achterzijde van het Vakbekwaamheidsbewijs.

Meer informatie: